Spektakl “Nasz Heródek lipnicki” powstał w ramach pracy warsztatowej uczestników projektu “Orawa, Orawa, na Orawie”, dofinansowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura – Interwencje 2017. Przedstawienie opracowała Maja Kubacka.
„Nasz Heródek lipnicki – posiad teatralny” - prapremiera 10.11.2017; premiera 12.11.2017
„Heródek mi dolega?” pyta młodzieniec, reprezentant młodego pokolenia Orawian co to o Heródku nic nie wie… „Co to takiego Heródek???
- „Nie co tylko kto… idź i się dowiedz”… - słyszy w odpowiedzi - i idzie do społeczności naszej lipnickiej i pyta tego i owego, a ta ciekawość przeradza się w wiejskie posiady, gdzie każdy ma coś ciekawego do opowiedzenia… jedna opowieść otwiera w drugim inne skojarzenie, woda pomału zaczyna kapać… czasem słyszymy sprzeczne poglądy… negowanie jeden drugiego, historia nabiera tempa, by wreszcie jak wartki potok wylać opowieść o Heródku…
Ale żeby tak łatwo nie było, to za wiele wprost się tutaj nie dowiemy … w przedstawieniu bowiem zagadnienia przedstawione są na zasadzie kontrastu (nie pił wódki – pił wódkę, święty – nie święty, to były rzeźby – to były patyki, niedorozwinięty – w swoim rodzaju…); inne problemy podane są zaś na zasadzie prawdopodobieństwa - jakże często słyszymy określenia „podobno”, „jo tego nie potwierdzę i nie zaprzeczę” czy dosadne: „gównoprowda”.
W spektaklu poruszane są różne aspekty życia Heródka przytoczone z autentycznych opowieści mieszkańców, ale także te, które w naturalny sposób wypłynęły z członków zespołu aktorskiego podczas pracy nad spektaklem…. Sztuka to bowiem niekonwencjonalna… scenariusz powstawał w trakcie półrocznej pracy wspaniałych ludzi, ale o nich troszkę później… Jest więc próba odpowiedzenia na pytanie jak wyglądał Heródek, jak rzeźbił, jak muzykował, jak się komunikował z ludźmi, ze zwierzętami… czy w końcu jak rozmawiał ze swoimi rzeźbami… momentami posiad jest zabawny… a momentami do cna wzruszający… bo taki był właśnie Heródek.
Reakcje publiczności świadczą o tym, że gładko dali się wprowadzić w wyjątkowy świat Heródka, są częścią posiadów, reagują, odpowiadają, przeżywają… jest to niezwykłe móc tego doznać…
Wiele osób pyta: „Kto gra główną rolę w przedstawieniu?”, „Kto jest Heródkiem”, Uśmiecham się przekornie… tu Cię mam! I tu nam Heródek psikusa sprawił za pośrednictwem reżyserki Mai… już spieszę z odpowiedzią... Heródkiem jest każdy :)
Teraz o obiecanym zespole… powiem tak. Krótko. Nawet gdyby odbył się casting do tego spektaklu i trwał tydzień… i każdego dnia byłyby kolejki do przesłuchań – lepszego zespołu wymarzyć sobie nie można… Każdy tam MIAŁ być i to właśnie ON. Nikt inny. Koordynator całego przedsięwzięcia Renia Martyniak ze Stowarzyszenia Rozwoju Orawy – inicjatorów tego projektu, która była z nami zawsze i dbała o każdego z osobna. Reżyser Maja Kubacka, która nie tylko stworzyła wspaniały spektakl, ale stworzyła, może przede wszystkim, wielką rodzinę okołoheródkową, której - śmiało można powiedzieć - „Heródek dolega”:) Małżeństwo Smreczaków: Magda i Marian – którzy dbali o kostiumy i niezwykłą, surową scenografię z wielką wrażliwością, wyczuciem i sercem. I aktorzy: ludzie, którzy poświęcili wiele aby powstało coś jeszcze większego (Dominik Bodzioch, Jakub Jabłoński, Bronisław Kowalczyk, Emilia Kowalczyk, Karolina Kowalczyk, Franciszek Kramarz, Eugeniusz Lichosyt, Ewa Magiera, Katarzyna Magiera, Kinga Magiera, Ludwik Młynarczyk, Jan Smoliński, Xenia Smreczak. Iwona Stopiak-Wierzbiak, Natalia Stopiak, Jan Świdroń, Dorota Wierzbiak-Kidoń, Aleksandra Wontorczyk, Julia Wontorczyk, Krystyna Wontorczyk).
Na koniec smutna refleksja… dziś gdyby taki Heródek po świecie chodził pewnie też spotkałby się z podobnymi reakcjami ze strony społeczeństwa: naśmiewaniem, odtrąceniem, niezrozumieniem…
Maja (Spychaj) - Kubacka* aktorka, absolwentka Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie Wydział Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku. Związana zawodowo głównie teatrem "Groteska" w Krakowie. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii Teatr (2012). Autorka dramatu i reżyser spektaklu „Nieudany krewniak na podst. życia i twórczości Karola Wójciaka Heródka z Lipnicy Wielkiej na Orawie”. Działa w Stowarzyszeniu STOG (Kraków), prowadząc działania na rzecz nobilitacji tego artysty.
Stowarzyszenie Rozwoju Orawy działa od 2006 roku, nieustannie rozwijając się i realizując ciekawe inicjatywy lokalne, krajowe oraz międzynarodowe, jest też Ośrodkiem Działaj Lokalnie na Podhalu i Orawie, realizując program Polsko - Amerykańskiej Fundacji Wolności. Dzięki "Działaj Lokalnie", naszym Darczyńcom możemy wspierać i finansować ciekawe pomysły oraz inicjatywy promujące ekologię, turystykę, dziedzictwo kulturowe, aktywny tryb życia, inicjatywy dla dzieci oraz młodzieży na Orawie i Podhalu. Aktualnie realizujemy projekty min. "SZLAKAMI GINĄCYCH ZAWODÓW NA ORAWIE” – UMWM, Małopolska Gościnna, „PSZCZELARSTWO - GINĄCE DZIEDZICTWO REGIONU PODHALA I ORAWY”- UMWM, Mecenat Małopolski, INKUBATOR WOLONTARIATU PODHALA, SPISZA I ORAWY – FIO, ORAWA, ORAWA, NA ORAWIE…- Kultura – Interwencje 2017, Narodowe Centrum Kultury, PO ORAWIE Z TELEFONEM…- Mikroprojekt Interreg, „SZLAKAMI GÓRALI POLSKICH- współpraca polsko norweska”- MEN, Rodzina Polonijna, Inicjatywy – FIO Małopolska Lokalnie 2017, Inicjatywy – Działaj Lokalnie, PAFW.
Karolina Kowalczyk
