18 maja Muzeum Podhalańskie im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu zaprasza na wyjątkową i jedyną w roku noc, podczas której otworzy szeroko swoje podwoje, zapraszając na szereg interesujących wydarzeń. Tegoroczna 9. już edycja tego wydarzenia w Nowym Targu odbywać się będzie pod hasłem „Na koniu i pancerzu w służbie Rzeczypospolitej”.
Wpisuje się ona w obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej i Wojny Obronnej 1939 r. W sobotę 18 maja 2019 r. na rynku przed ratuszem miejskim, ale także w jego zabytkowych wnętrzach, oczekiwać będą na przybyłych gości niespodzianki i interesujące wydarzenia. 
Noc Muzeów zostanie uroczyście otwarta o godz. 17.00, by następnie zaprosić do zwiedzania wystawy historycznej pt. „Koń a sprawa polska. W 100. lecie odzyskanie niepodległości przez Polskę”. Po tej ciekawej ekspozycji oprowadzać będzie Pani Barbara Wiśniowska jej kurator. Polacy w koniu od najdawniejszych czasów widzieli nie tylko piękne i pożyteczne zwierzę, ale przyjaciela, którego inteligencję i wierność umieli ocenić. Trudno jest naprawdę wyobrazić sobie postać rycerza polskiego bez konia. Czy to w bitwie, czy w zawadiackiej jakiejś eskapadzie, wszędzie widzimy szlachcica z koniem, zawsze z nim nierozłącznym. Nie było cenniejszego zakładu, nie było milszego prezentu — jak rumak, strojny niczym dziewczyna w przedziwne czapraki, fantastyczne uździenice. Lecz strój ten, to jeno miły dodatek — cała treść i radość — to koń! Cechą polskiego charakteru narodowego była odwieczna miłość do stanu żołnierskiego tak na śmierć i życie związanego z nim konia.
Na ekspozycji obok kilkunastu tablic tematycznych zaprezentowane zostaną ciekawe pamiątki, artefakty, zdjęcia i dokumenty związane z dziejami konia w Nowym Targu i na Podhalu, pochodzące z zasobów Muzeum Podhalańskiego im. Czesława Pajerskiego oraz Polskiego Towarzystwa Historycznego w Nowym Targu.
Kolejnym punktem programu będzie prezentacja polskiego czołgu rozpoznawczego TKS i 37 mm armaty ppanc. wz. 1936 a także dioramy Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej 73. Pułku Piechoty oraz Muzeum Śląskiego Września 1939 r. Na ekspozycji będzie można zobaczyć sprzęt wojskowy i uzbrojenie jakie mieli na swoim wyposażeniu polscy żołnierze walczący we wrześniu 1939 r. z niemieckimi, słowackim i radzieckim okupantem. Towarzysz im będą rekonstruktorzy w historycznych mundurach.
W dalszej części wieczoru zaprosimy naszych gości na prezentację dwóch książek: Jacka Palucha, 1 Pułk Strzelców Podhalańskich, zarys dziejów i trwałość pamięci oraz Stanisława Korusiewicza, Apel podhalański - słownik biograficzny żołnierzy zmobilizowanych przez 1. Pułk Strzelców Podhalańskich w sierpniu i wrześniu 1939 r.
W połowie trwania wydarzenia organizatorzy zaproszą wszystkich na wyjątkowy Koncert Agnieszki Banaś pt. Moja przystań”. W repertuarze znaleźć można zarówno aranżowane pieśni ludowe jak i autorskie piosenki z elementami poezji, jazzu, folku.
W tegorocznej Nocy Muzeów swój udział zaznaczy również Wojskowa Komenda Uzupełnień. Żołnierze i oficerowie opowiedzą o swojej pracy oraz zaprezentują sprzęt, który jest na wyposażeniu współczesnego Wojska Polskiego.
Podobnie jak w roku ubiegłym Noc Muzeów zakończy się seansem z cyklu „W Starym Kinie”. Tym razem zaplanowano projekcję polskiego filmu komediowego z 1938 roku pt. „Paweł i Gaweł” w reżyserii Mieczysława Krawicza.
Przez cały wieczór przed ratuszem będzie można oglądać również dioramę SRH 73. Pułku Piechoty oraz Muzeum Śląskiego Września 1939 r., zakupić książki o tematyce historycznej i turystycznej na stoisku Księgarni BookBook. Czynne będą również wystawy stałe i czasowe w salach wystawienniczych muzeum.
Wydarzenia towarzyszące przed ratuszem:
· Prezentacja polskiego czołgu rozpoznawczego TKS, armaty ppanc. kal. 37 mm wz. 1937 oraz diorama Grupy Rekonstrukcji Historycznej 73. Pułku Piechoty oraz Muzeum Śląskiego Września 1939 r.
· Stoisko promocyjne Wojskowej Komendy Uzupełnień w Nowym Targu
· Zwiedzanie wystaw stałych i czasowych
· Kiermasz książki historycznej i turystycznej
Program:
· 17.00 Uroczyste otwarcie 9. Nocy Muzeów w Nowym Targu
· 17.15 Kuratorskie oprowadzanie po wystawie pt. Koń a sprawa polska.
W 100- lecie odzyskania przez Polskę niepodległości.
· 18.00 Prezentacja Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej 73. Pułku
Piechoty oraz Muzeum Śląskiego Września 1939 r.
· 18.30 Prezentacja książek Jacka Palucha, 1 Pułk Strzelców Podhalańskich, zarys
dziejów i trwałość pamięci oraz Stanisława Korusiewicza, Apel
podhalański - słownik biograficzny żołnierzy zmobilizowanych przez
1. Pułk Strzelców Podhalańskich w sierpniu i wrześniu 1939 r.
· 19.30 Prezentacja Wojskowej Komendy Uzupełnień w Nowym Targu
· 20.30 Koncert Agnieszki Banaś pt. Moja przystań”
· 22.30 Film z cyklu „W starym kinie”
Zwiedzanie ekspozycji od 17.00 do 24.00
Podobnie jak w latach ubiegłych Muzeum Podhalańskie zaprosiło do współpracy przy organizacji wydarzenia, instytucje i stowarzyszenia z Nowego Targu. Na zaproszenia odpowiedziały: MCK „Sokół” Galeria BWA „Jatki”, Towarzystwo Bursy Gimnazjalnej im. dr Jana Bednarskiego pod wezwaniem św. Stanisława Kostki, Stowarzyszenie „Dalej Podhale” oraz Urząd Miasta Nowego Targu.
Pedagogiczna Biblioteka w Nowym Targu (ul. Królowej Jadwigi 1 )
Podręcznik to podstawowy, obok zeszytu i ołówka, atrybut ucznia i szkoły. Towarzyszy on zmaganiom szkolnym już od starożytności, przechodząc różne fazy i przemiany w wyglądzie, funkcjach, a nade wszystko w przekazywanych treściach. Dlatego opierając się na przykładach wydawnictw podręcznikowych z XIX i XX wieku postaramy się pokazać niektóre transformacje i ewolucje książek szkolnych odzwierciedlające charakter, ducha i klimat czasów, w których powstały i były użytkowane. Warto zatem na chwilę przenieść się do czasów gdy łacina i greka należały do podstawowych przedmiotów nauczania, teoria ewolucji była nowością, a silniki elektryczne i magnetyzm szczytowymi osiągnięciami fizyki i techniki. Uzupełnieniem ekspozycji będą przykładowe pomoce naukowo-dydaktyczne wykorzystywane w dawnej szkole. Zapraszamy do Biblioteki Pedagogicznej, ul. Królowej Jadwigi 1, w godzinach od 17.00 do 24.00.
* * *
MCK „Sokół” Galeria BWA „ Jatki” (ul. Kościuszki 4)
zaprasza podczas dziewiątej nowotarskiej nocy muzeów na wystawę „Manifest Ceraty„ Andrzeja Dziubka=NEBB. Zaprasza również na warsztaty – „Coś z niczego”, które poprowadzi Maria Zofia Mrożek od godz. 17.30 do 20.00. W dalszej części wieczoru zapraszamy na Art Trailer i Book trailer – prezentację filmów krótkometrażowych wykonanych przez młodzież z Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 2 im. Św. Jadwigi Królowej. BOOKTRAILER FILM – Festival narodził się w 2004 r. w Liceo scientifico di Stato A. Calini w Brescii we Włoszech. Jego pomysłodawczynią jest nauczycielka języka włoskiego Laura Forcella. Booktrailer to krótki film, którego celem jest zachęcenie widza do sięgnięcia po prezentowaną książkę. To forma łącząca literaturę z filmowymi środkami wyrazu. Tradycyjną lekturę z nowymi technologiami. Inicjatywa miała na początku lokalny charakter. Szybko jednak zyskała popularność w całym kraju stając się ważnym wydarzeniem edukacyjnym i kulturalnym. Szkolny konkurs przekształcił się w ogólnokrajowy festiwal, a od roku 2017 w festiwal międzynarodowy. Rozszerzenie idei festiwalu stało się możliwe dzięki pozyskaniu środków finansowych z programu Erasmus +. Pokaz filmów festiwalowych rozpocznie się o godzinie 20.20 do 20.50. Na podsumowanie wydarzenia, o godz. 21.30, zapraszamy na Koncert jazzowy: duet Konrad Basiuk – kontrabas i Tomasz Basiuk – fortepian a w drugiej części koncertu Maurizio Di Paola – gitara. Galerię będzie można zwiedzać od godziny 17.00 do 24.00
* * *
Muzeum Drukarstwa (ul. Sobieskiego 4)
Muzeum Drukarstwa w Nowym Targu mieści się w nowym budynku powstałym w ramach projektu "Śladem zabytków techniki z Podhala na Liptów", który został zrealizowany w latach 2017-2018 w ramach unijnego Programu Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020 przez Gminę Miasto Nowy Targ z partnerami ze Słowacji - Żylińskim Krajem Samorządowym i Gminą Ludrova. Cennym eksponatem jest unikatowa maszyna drukarska z połowy XIX wieku, pochodzącą z wiedeńskiej fabryki maszyn założonej w 1836 roku przez Christiana Leo Müllera i Friedricha Helbiga, uratowana przed zniszczeniem przez działaczy Oddziału „Gorce” Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, a następnie wraz z licznymi akcydensami oraz drukami ulotnymi przekazana wpierw do Muzeum Regionalnego Ziemi Nowotarskiej a później Muzeum Podhalańskiego im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu. W placówce odtworzono dawną oficynę drukarską na wzór prowadzonego od 1898 roku zakładu Ignacego Borka. Oryginalne maszyny i wyposażenie pozwalają zapoznać się z dawnymi technikami i procesem druku. Ekspozycja, na którą składa się imponujący cyfrowy zbiór dawnych druków i fotografii oraz interaktywne aplikacje, przybliżą życie kulturalne, społeczne, polityczne i gospodarcze Nowego Targu z początku XX wieku.
16.00 „Literki” warsztaty typograficzne cz.2 dla dzieci 4+ na podstawie książki Jana Bajtlika "Typogryzmol" - docenionej w kraju i za granicą (m.in. wyróżnienie Bologna Ragazzi Award 2015 w kategorii „non fiction”)
17.10 „Noc w drukarni” gra edukacyjna dla rodzin z dziećmi po ekspozycji stałej z nagrodami.
19.00 „Zróbmy książkę!” z Wydawnictwem Dwie Siostry warsztaty dla młodzieży i dorosłych 13+
20.00 Specjalne oprowadzanie po wystawie filatelistycznej „100 lat niepodległości... i co dalej?”
16.00 - 21.00 Zwiedzanie ekspozycji stałej Muzeum Drukarstwa.
Zwiedzanie wystaw od 17.00 do 21.00
* * *
Budynek Bursy Gimnazjalnej im. Dr J. Bednarskiego, pod wezwaniem św. Stanisława Kostki
(ul. Nadwodnia 5)
Budowę bursy gimnazjalnej w Nowym Targu rozpoczęto w 1911 roku według projektu Kazimierza Wiszniewskiego ówczesnego budowniczego miejskiego a inicjatorem tej budowy był dr. Jan Bednarski. Ostatecznie budynek o ciekawych historyzujących formach został poświęcony i oddany do użytku 20 czerwca 1913 r. Od tamtej pory aż do dnia dzisiejszego służy młodzieży. Niegdyś stanowił internat, dziś mieszczą się w nim sale lekcyjne oraz siedziba Towarzystwa Bursy Gimnazjalnej im. Dr J. Bednarskiego, pod wezwaniem św. Stanisława Kostki. W ramach 9. Nocy Muzeów w Nowym Targu Towarzystwo Bursy Gimnazjalnej zaprasza na wernisaż wystawy pt. „Moje spotkania z kulturą” prac w dowolnych technikach opr. Aneta Borkowska. W dalszej części wieczoru odbędzie się Spektakl pt. „Doktor Bednarski i Górale” wg. scenariusza Marii Ciężobki w wykonaniu uczniów I LO w Nowym Targu. Na podsumowanie wieczoru zapraszamy na wieczorek autorski Barbary Balicka „Moje wiersze, moje malowanie” . Zwiedzanie zabytkowego budynku oraz wystaw stałych od 17.00 do 22.00
* * *
Schron w Urzędzie Miasta – Izba zimnej wojny i socjalizmu (ul. Krzywa 1)
Na przełomie lat 50 i 60 XX wieku został dobudowany do istniejącego już budynku Prezydium Powiatowej Rady Narodowej nowy budynek, w którego piwnicach zgodnie z ówczesną doktryną obronną zostało utworzone Stanowisko Kierowania Miejskiego Inspektoratu Obrony Cywilnej (schron). Jego zadaniem, w przypadku wojny, było kierowanie urzędem miejskim oraz koordynowanie działań formacji obrony cywilnej.
Pomieszczenia zostały zaopatrzone w stalowe drzwi zabezpieczające przed wybuchami czy też atakiem gazowym bądź innymi skażeniami . W celu zapewnienia odpowiednich warunków do pracy na wypadek
konfliktu zbrojnego stanowisko kierowania zostało wyposażone w środki łączności umożliwiające kontakt z innymi urzędami oraz jednostkami obrony cywilnej. W przypadku szczelnego zamknięcia stalowych drzwi, dopływ świeżego powietrza zapewniał specjalny układ wentylacyjny wyposażony w odpowiednie filtry, które pomimo upływu wielu lat pozostały sprawne po dzień dzisiejszy. W przypadku zawalenia się budynku projektanci zapewnili również wyjście ewakuacyjne znajdujące się na podwórku dzisiejszego Urzędu Miasta.
Izbę zimnej wojny i socjalizmu można zwiedzać od godziny 18.00 – 24.00.
Źródło: organizatorzy, oprac. r/
