NOWY TARG. - W związku z opublikowaniem przez Polski Alarm Smogowy rankingu polskich miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem za 2018 r., w którym miasto Nowy Targ zajęło niechlubną pierwszą pozycję, zwróciłem się pisemnie do Prezesa Rady Ministrów z prośbą o uruchomienie w 2020 r. dla naszego samorządu środków celowych z budżetu państwa w formie dotacji do wymiany kotłów na nowoczesne i ekologiczne - oświadczył burmistrz.
Kwestia jakości powietrza zdominowała poniedziałkową sesję Rady Miasta. Obszerne raporty związane z realizacją programu ochrony powietrza przedstawił nie tylko burmistrz, naczelnik wydziału ochrony środowiska i szef grupy, która opracowała Program Ochrony Środowiska dla Gminy Miasto Nowy Targ na lata 2017-2020, ale także przedstawiciele Nowotarskiego Alarmu Smogowego, zapisany do głosu mieszkaniec Miasta i sami radni. 
W swoim sprawozdaniu burmistrz wymienił, że w ciągu ostatnich czterech tygodni pracownicy Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska przeprowadzili blisko 80 kontroli nieruchomości w zakresie stosowania i przestrzegania przepisów o ochronie środowiska w ramach posiadanych kompetencji. - W związku z prowadzonymi działaniami i skierowanym wnioskiem o ukaranie karą grzywny, Sąd Rejonowy w Nowym Targu ukarał osobę obwinioną za rozsączanie nieczystości ciekłych kwotą 2 270 zł oraz kosztami sądowymi. Ponadto skierowano wniosek do Sądu o ukaranie kolejnej osoby za stwierdzone spalanie niedozwolonych substancji - powiedział.
- Zgodnie z zapisami tzw. uchwały antysmogowej dla Województwa Małopolskiego, nie wolno na terenie Małopolski spalać drewna i biomasy o wilgotności powyżej 20%. Celem weryfikacji jakości opału w budynkach na terenie Miasta Nowy Targ zakupiono urządzenie, które po wbiciu w drewno natychmiast podaje zawartość wilgoci, by można było poinformować właściciela nieruchomości, że spala nieefektywnie i jeszcze powoduje zanieczyszczenie - tłumaczył burmistrz.
Jak dodał - kontynuowana jest akcja informacyjna dla mieszkańców o obowiązkowym terminie wymiany wysokoemisyjnych kotłów na nowoczesne i ekologiczne źródła ciepła. Podczas kontroli nieruchomości pracownicy wydziału naklejają na urządzenia informację z obowiązkowym terminem wymiany kotła, wynikającym z zapisów tzw. uchwały antysmogowej dla Małopolski. Ponadto mieszkańcy są informowani o możliwości uzyskania dofinansowania z programów pomocowych na wymianę kotłów centralnego ogrzewania. Ponadto w trakcie kontroli prowadzona jest inwentaryzacja budynków, zawierająca takie informacje jak stopień przeprowadzonej termomodernizacji, sposób ogrzewania, ilość spalanego opału, stosowane odnawialne źródła energii. Dodatkowo gromadzone są informacje dotyczące planowanych przedsięwzięć proekologicznych w zakresie ogrzewania i termomodernizacji.
- W październiku br. w ramach programu LIFE zgłosiłem Szkołę Podstawową nr 11 im. Żołnierzy Armii Krajowej do projektu pomiarów jakości powietrza prowadzonych przez Krakowski Alarm Smogowy. Projekt będzie polegał na instalowaniu 2 pyłomierzy i czujnika CO2 w szkole. Jeden z pyłomierzy będzie dokonywał pomiaru na zewnątrz szkoły. Drugi w jednej z sal lekcyjnych. Dodatkowo w sali będzie zamontowany czujnik CO2. Czujnik będzie wykorzystywany do dalszej interpretacji wyników pomiaru. Badanie realizowane będzie w pierwszej połowie stycznia 2020 roku. 4 listopada br. na Sali Obrad Urzędu Miasta Nowy Targ odbyło się spotkanie Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Nowym Targu, na którym ekodoradca wraz z przedstawicielami Nowotarskiego Alarmu Smogowego wygłosili wykład na temat zanieczyszczenia powietrza. Wykład dotyczył: stanu powietrza w Nowym Targu, wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie, sposobów zabezpieczania się przed smogiem, działań realizowanych w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego, informowania mieszkańców o stanie jakości powietrza, prowadzonej edukacji ekologicznej, uchwale antysmogowej, dostępnych programach dofinansowań do wymiany kotłów, odnawialnych źródłach energii, termomodernizacji budynków oraz innych kwestiach związanych z przedmiotowym tematem. A 8 listopada br. zwróciłem się do proboszczów nowotarskich parafii o odczytanie apelu dotyczącego bezwzględnego zakazu spalania odpadów w domowych instalacjach i urządzeniach centralnego ogrzewania oraz wywieszenie go na tablicach ogłoszeń parafialnych. Apel został także zamieszczony na stronie internetowej Urzędu Miasta i rozesłany do mediów - relacjonował Grzegorz Watycha.
Po pieniądze do premiera i marszałka
- W związku z opublikowaniem przez Polski Alarm Smogowy rankingu polskich miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem za 2018 r., w którym miasto Nowy Targ zajęło niechlubną pierwszą pozycję o najwyższym średniorocznym stężeniu rakotwórczego benzo(alfa)pirenu, w dniu 8 listopada br. zwróciłem się pisemnie do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego z prośbą o uruchomienie w 2020r. dla naszego samorządu środków celowych z budżetu Państwa w wysokości 1,5 miliona złotych w formie dotacji do wymiany nieekologicznych i nisko-sprawnych kotłów c.o. i c.w.u. na nowoczesne i ekologiczne dla mieszkańców Nowego Targu. Pismem z dnia 8 listopada br. zwróciłem się do Marszałka Województwa Małopolskiego Witolda Kozłowskiego z ponowną prośbą o przyznanie dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Pragnę przypomnieć, że w dniu 2 listopada 2018 r. Gmina Miasto Nowy Targ złożyła wniosek o pozyskanie kolejnego dofinansowania do wymiany źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych w mieście Nowy Targ ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego. Wniosek ten wraz z innymi złożonymi przez samorządy z rejonu Podhala został pozytywnie oceniony, jednak z uwagi na bardzo małą alokację środków na województwo, znajduję się na liście rezerwowej - mówił burmistrz.
Łączna ilość planowanych do wykonania inwestycji: 189 szt., w tym: gaz: 103 szt. instalacji; biomasa: 38 szt., a sieć ciepłownicza: 48 szt.
Nowy Targ powinien być potraktowany priorytetowo
W ramach programu zaplanowana została także termomodernizacja budynków. Koszt całkowity projektu - 3 934 789,40 zł z czego 3 874 648,55 zł stanowi dotacja. W związku z brakiem środków w subregionie podhalańskim, wniosek po pozytywnej ocenie znalazł się na liście rezerwowej do programu. Dlatego zwróciłem się do marszałka po raz kolejny, bo uważam, że nasza miejscowość powinna być priorytetowo potraktowana. Z kolei pismo do premiera ma na celu zainteresowanie władz centralnych faktem, że znajdujemy się w rejonie górskim, gdzie ogrzewanie nie trwa 4 miesiące, ale 8, a koszty ogrzewania budynku po ostatnich podwyżkach cen są o wiele wyższe. Także przejście na nowe systemy ekologiczne wiąże się z inwestycjami i nakładami, a środki nie są zbyt duże. Uruchomiony w ubiegłym roku rządowy program "Czyste powietrze" jest proceduralnie bardzo trudny. Stąd na efekt programu przy tym układzie nie możemy liczyć. Nie przyniesie on szybko poprawy jakości powietrza, a mieszkańcy prędzej i chętniej przystępują do programu budżetowego, który jest prostszy, ale i oferuje mniejsze dofinansowanie - zauważył Grzegorz Watycha.
W ramach wspomnianego budżetowego programu dofinansowań do wymiany starych nisko-sprawnych piecy i kotłów centralnego ogrzewania na przyłącz do miejskiej sieci ciepłowniczej - planowane jest wykonanie ok. 40 inwestycji. Do tej chwili podpisano 18 umów, a w związku z rozwojem sieci ciepłowniczej w najbliższych dniach planowane jest podpisanie kolejnych umów. Z kolei w ramach budżetowego programu dofinansowań do wymiany starych nisko-sprawnych piecy i kotłów centralnego ogrzewania na nowe kotły gazowe kondensacyjne - podpisano 45 umów.
Program Czyste powietrze leży i kwiczy, czy może "raczkuje"
- Pragnę przypomnieć, że na podstawie podpisanego porozumienia z prezesem Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie w zakresie wspólnej realizacji programu Czyste Powietrze, mieszkańcy Nowego Targu mają możliwość uzyskania informacji oraz składania wniosków do tego rządowego programu bezpośrednio w Urzędzie Miasta Nowy Targ. Zachęcam do skorzystania ze wsparcia finansowego na działania związanie z wymianą ogrzewania oraz termomodernizacją budynków, w którym wysokość dofinansowania wyliczana jest w oparciu o kryterium dochodowe. Przypominam także o możliwości zapisania się do systemu sms-owego informowania mieszkańców miasta Nowy Targ o złej jakości powietrza. Wdrożona procedura będzie uruchamiana w przypadku niebezpiecznych przekroczeń godzinowych poziomów stężenia pyłów zawieszonych w powietrzu na terenie miasta. Szczegółowe informacje w tym zakresie dostępne są na stronie internetowej Urzędu Miasta - podsumował raport Grzegorz Watycha.
- Sprawa walki ze smogiem to rzecz najważniejsza w tej kadencji - zaczął swoją wypowiedź Marek Fryźlewicz. - Ale chodzi mi o wysłany komunikat do parafii. Tam wprost pan zachęca do korzystania z programu Czyste powietrze. A teraz pan mówi, że są problemy Uważam, że ten rządowy program "leży i kwiczy", a pan zachęca mieszkańców do aplikowania... to jest wpuszczanie ludzi w kanał. A jak się ludzie zniechęcą to nawet ciekawych programów nie będą chcieli poznać. Nie róbmy z ludzi ...nie powiem kogo - irytował się radny.
Burmistrz był ostrożniejszy w ocenie rządowego programu, określając go mianem "raczkującego". - Mam nadzieję, że jak ludzie przebrną przez procedury to uzyskają fundusze - pocieszał.
Miasto "chłopcem do bicia"
- W minionym roku było obiecane dofinansowanie z RPO. Prawie 300 kotłów miało być wymienionych. Program Czyste powietrze też jest złudny, nie dostaliśmy tych pieniędzy, nie zrealizowaliśmy ambitnych celów i planów, a na dodatek wojewódzki Urząd Ochrony Środowiska karze nas za opieszałość w wykonywaniu się z obowiązków. Czy nie jest czas by zmienić strategię? Przestać polegać na tych iluzorycznych obiecankach? W gazecie ukazał się apel marszałka o przekazywanie procenta budżetu na wymianę kotów. Nie możemy polegać na obietnicach, bo obiecują, nie dają, a potem nas karzą, że nie robimy... powoli stajemy się "chłopcem do bicia" w tej materii - mówił radny Lesław Mikołajski.
- Sprawa jest złożona, trzeba przeanalizować przyczynę - czemu właściciele domów jednorodzinnych ogrzewają tak, jak to widzimy. Nawet jak kilku wymieni piece, a jeden zostanie przy starym to przy tym układzie terenowym - w dolinie Dunajca, pod ścianą Działu - powoduje zatrzymywanie zanieczyszczeń. Mamy stację pomiarową, bo trzeba zmierzyć problem, skoro z nim walczymy. Odbiór społeczny jest taki, że Alarm Smogowy piętnuje tych, co maja stacje pomiarowe. Bo inni są poza rankingami. Przykład Krakowa pokazuje, że bez kompleksowego rozwiązania nie da sie problemu rozwikłać. Adresatem wniosków i pretensji są właściciele nieruchomości, bo to nie są miejskie obiekty. Naszą rolą jest mobilizowanie mieszkańców, a wymiana kotła to zadanie wynikające z samego faktu posiadania domu, Jak mam dom to muszę się liczyć z tym, że raz na 20 lat trzeba wymienić piec. I chodzi o to, by wymienić na piec ekologiczny. A nasze państwo nie pomaga. Kontrola jakości opału pozostaje poza zainteresowaniem służb. Czy jest pora na wprowadzenie działań bardziej restrykcyjnych? Już niedługo, bo w 2023 będzie obowiązywać ustawa antysmogowa. Jeśli Urząd Marszałkowski dostrzega skalę problemu, to powinien dać to dofinansowanie, bo dla wielu mieszkańców koszt inwestycji jest sporym wydatkiem. Nasze działania kontrolne są przede wszystkim zapobiegające spalaniu odpadów. I na tym będziemy się koncentrować. Ale najtrudniejsza jest zmiana mentalności, przyzwyczajeń i podejścia. Sami mieszkańcy muszą dokonać zmian. Są jakieś uprzedzenia do gazu ziemnego. Nie jesteśmy też w stanie szybko rozwinąć sieci ciepłowniczej. Uchwała antysmogowa dla naszego miasta to temat otwarty sprawa do dyskusji. Liczę na odzew pana marszałka oraz zarządu województwa i na stanowisko rządu, który musi zareagować, widząc słaby odzew realizacji programu Czyste Powietrze - stwierdził burmistrz Nowego Targu.
not. SPalka
