NOWY TARG. - To z tego umiłowania swojej krainy i poczucia obowiązku, z fundamentu jakim jest krzyż zrodził się w 1919 roku, dokładnie sto lat temu podczas zjazdu Związku Górali - Związek Podhalan - mówił podczas homilii metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski.
Arcybiskupa powitał kapelan Związku, ks. Jan Gacek. Stwierdził, że ten dzień to okazja by podziękować Bogu za 100 lat istnienia Związku Podhalan i poprzez wstawiennictwo Maryi, Gaździny Podhala zanosić swe modlitwy o wszelkie potrzebne dla ojczyzny łaski. - Związek Podhalan został rozszerzony o mieszkańców powiatów nowosądeckiego, limanowskiego i żywieckiego, mieszkańców tych części naszej ojczyzny, które stykały się z halami naszych polskich gór. Ten fundament to budowanie na Chrystusie, z którego wypływa poczucie odpowiedzialności za wspólne budowanie na góralskości. Z niej wyrasta wspaniała tradycja Związku Podhalan trwająca sto lat, przerwana jedynie wtedy gdy Polska nie mogła być w pełni niezależnym i suwerennym państwem. Ten krzyż na Giewoncie wyznaczający ideę Związku Podhalan i scalający w sobie wszystkie najbardziej święte dla Podhalan tradycje, ten krzyż wyraża nieustanną aktualność słów Św. Pawła w liście do Kolosan to, to jasno określone dążenia jakie powinny przyświecać ludziom: "dążcie do tego co w górze, nie do tego co na ziemi" - mówił metropolita krakowski.
Przypomniał o działalności duszpasterskiej pierwszego proboszcza w Zakopanem, ks. Józefa Stolarczyka, który zainicjował rozbudowę kościoła, utworzenie pierwszego cmentarza i założenie szkoły. Wikariusz, którzy przejął jego obowiązki, ks. Kazimierz Kaszelewski zaproponował by wznieść krzyż na Giewoncie na pamiątkę 1900. rocznicy urodzin Jezusa. Wszyscy którzy na niego spoglądają wiedzą, gdzie kierować swe myśli i jak przemieniać świat na Boży obraz.
Na tym fundamencie powstał Związek Górali, którego działalność miała wpływ na kulturę, oświatę, ekonomię, realizował on także cele narodowo-niepodległościowe. Na mocy przemian dokonujących się w Europie w 1918 roku powstał skrawek wolnej Ojczyzny: Rzeczpospolita Zakopiańska, która następnie włączyła się w struktury nowego państwa. Jej prezydentem został Stefan Żeromski, a zastępcą Franciszek Pawlica. Podjęta rezolucja mówiła o wierności wobec Polski, posłuszeństwie, gotowości do poniesienia ofiary i stworzeniu Organizacji Narodowej w Zakopanem. Metropolita przypomniał, że podczas IV Zjazdu Związku Górali w 1919 roku podjęto uchwałę o przekształceniu go w Związek Podhalan. Przetrwał on sto lat, ponieważ był budowany na Chrystusie.
- Zadajcie śmierć temu, co przyziemnie w członkach: rozpuście, nieczystości, lubieżności, złej żądzy, i chciwości /.../ Nie okłamujcie się nawzajem - w prawdzie żyjcie. Nawet jeśli ona stanie się znakiem sprzeciwu dla tego świata, nawet jeśli będzie trudnym świadectwem, a to wszystko drodzy siostry i bracia - by spełnić te słowa, które przekazał nam św. Jan Paweł II w "Tryptyku Rzymskim", w części "Źródło" - która rodziła się w Dolinie Chochołowskie, Jarząbczej... ten dialog gór, które schodzą do człowieka i prawdy człowieka, który chce wyrazić całą swoją wielkość udowadnianą przez trud. Jeśli chcesz znaleźć źródło musisz iść do góry, pod prąd, przedzierać się, szukać. Nie ustępuj. Amen - zakończył kazanie arcybiskup Marek Jędraszewski.
Msza święta w intencji członków Związku Podhalan odprawiona jest w oprawie góralskiej. Gra muzyka góralska. W nabożeństwie uczestniczą delegacje Związku z całego kraju. Wśród wiernych jest prezydent Andrzej Duda.
s/ zdj. Szymon Pyzowski