NOWY SĄCZ. IX Kongresu Kultury Regionów przeszedł już do historii. Jak zawsze było to spotkanie pełne ciepła, życzliwości i radości, któremu towarzyszyła masa ciekawych rozmów i warsztatów. Wśród uczestników kongresu nie zabrakło oczywiście Podhalan.
Pierwszy akcent Kongresu nie miał miejsca na dziedzińcu Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ a na nowosądeckim rynku. Po przywitaniu wszystkich obecnych tam uczestników konferencji przez zastępcę dyrektora MCK SOKÓŁ – Piotra Gąsienicę i koordynatora programowego Kongresu – Małgorzatę Brodę przyszedł czas na niespodziankę przygotowaną przez Małopolską Organizację Turystyczną. Z placu rynku uniósł się w powietrze balon Małopolski. Startowi towarzyszyły dźwięki trombity Krzysztofa Trebuni Tutki, które razem z balonem poszybowały nad Nowym Sączem. Następnie w stronę Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ ruszył korowód, na którego czele maszerowała grając - kapela Zespołu Regionalnego Mystkowianie. 
W sali im. Lucjana Lipińskiego dr Michał Klinger, teolog prawosławny i były dyplomata Rzeczypospolitej Polskiej, wygłosił pasjonujący wykład inauguracyjny zatytułowany „DUCH I TCHNIENIE. Biblijne tajemnice POCZĄTKU”. Następnie kierownik Zespołu ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Katarzyna Sadowska-Mazur wręczyła dyrektorowi Biblioteki Publicznej w Zielonkach – Mariuszowi Zielińskiemu odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” za szczególne zasługi w dziedzinie praktykowania życia kulturalnego w swoich małych ojczyznach.
Nie zabrakło również artystycznych doznań. Etiuda o intrygującym tytule „Zwiewność” oczarowała publiczność i pozostawiła po sobie niezapomniane wrażenia. W widowisku wystąpili Krzysztof Trebunia-Tutka, Józef Broda, Katarzyna Broda-Firla oraz muzycy i tancerze, Olek, Maja, Zuzia, Daria, Sylwia, Emilia z Zespołu Regionalnego Mystkowianie.
Drugi dzień IX Kongresu Kultury Regionów wypełniony był panelami tematycznymi i warsztatami. Uczestnicy Kongresu podzielili się na dwie grupy. Część z nich, pod przewodnictwem etnolog, dyrektor Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego – dr hab. Stanisławy Trebuni-Staszel, wzięła udział w panelu tematycznym „WESTCHNIA TRADYCJI. Duchy, lufty, zadęcia, aerozole”. Moderatorem spotkania był architekt, pedagog, regionalista, multiinstrumentalista, lider zespołu Trebunie-Tutki – Krzysztof Trebunia-Tutka. Paneliści: wicedyrektor Muzeum Zamkowego w Sandomierzu – Kinga Kędziora; dyrektor Instytutu Medycznego Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Targu – dr hab. n. med. Hubert Wolski, prof. ANS, prezes stowarzyszenia Rozstaje – u zbiegu kultur i tradycji, twórca i dyrektor festiwalu EtnoKraków/Rozstaje, muzyk, autor liryków, pieśni, spektakli muzycznych – Jan Słowiński oraz duszpasterz, publicysta – Jacek Siepsiak SJ rozmawiali m.in. o fascynującym żywiole w świetle ludzkich wyobrażeń, które kształtowały się w czasach, gdy powietrze było dla człowieka niedostępne, niespenetrowane i niezbadane.
W tym samym czasie, w innej części Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ, odbywał się panel „MIĘDZY SZEPTEM A HURAGANEM. Dobre i złe powietrze w kulturze regionów”, z dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie – dr. hab. Łukaszem Gawłem, prof. UJ jako opiekunem naukowym i etnologiem, multiinstrumentalistą, regionalistą, dyrektorem Domu Ludowego w Bukowinie Tatrzańskiej – Bartłomiejem Koszarkiem w roli moderatora. Paneliści: pisarki, „eksploratorki wspomnień” – Barbara Caillot i Aleksandra Karkowska; dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego – Monika Gubała; aktor teatralny i filmowy – Piotr Cyrwus oraz dyrektor Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi – dr Dominik Kacper Płaza, prowadzili dyskusję m.in. o tym, co już robimy i co jeszcze można zrobić, by dobre powietrze zagościło na stałe w kulturach regionów.
Po panelach odbyły się warsztaty, które umożliwiły uczestnikom bardziej praktyczne zanurzenie się w tematykę konferencji, a były to: „Oddech od źródła” prowadzone przez Katarzynę Brodę-Firlę, „Tchnienie od ziół – kadzidła w tradycji i codzienności” Anny Pietruszy, „Piskoj ze se piskoj” Krzysztofa Trebuni-Tutki, „Wiatr swojskich historii na scenie” Andrzeja Roga, „Jak podmuch staje się dźwiękiem – warsztaty budowy piszczałek pasterskich” Przemysława Ficka, „Tchnienie –
śleboda – wolność” Piotra Cyrwusa, „Bukiet zapachów – warsztaty tworzenia kwiatów ze zbóż i ziół” i „Romans wątku z osnową – warsztaty tkackie” zaproponowane przez Małgorzatę i Ryszarda Urbanów z Siedliska Małgorzaty oraz „Taniec Żywiołów. Porusz Ciało i Duszę!” Anny Wiktorii Ostafil.
W ostatnim dniu IX edycji Kongresu Kultury Regionów uczestnicy spotkali się w progach Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ podczas panelu dyskusyjnego, a po nim wyruszyli na warsztaty plenerowe, po których wszyscy udali się do Rytra na podsumowanie wydarzenia.
Dzień zakończył się spotkaniem w sali konferencyjnej Hotelu Perła Południa w Rytrze. Zaprezentowany został m. in. krótki film podsumowujący bieżącą edycję Kongresu, a uroku całemu spotkaniu dodał również występ nieformalnej grupy śpiewaczej powstałej w ramach jednego z tegorocznych warsztatów, prowadzonego przez Katarzynę Brodę-Firlę.
MCK Sokół, opr. s/
