NOWY TARG. Za kilka dni w Miejskim Centrum Kultury zaprezentowany zostanie film "Bocian nad Tatrami - historia szybowcowego rekordu wysokości lotu".
Był 5 listopada 1966 roku, przed hangarem Aeroklubu Tatrzańskiego w Nowym Targu stał przygotowany do lotu szybowiec Bocian D SP-2029. Załoga w składzie instr. pil. Stanisław Józefczak i pil. Jan Tarczoń czekała na odpowiedni moment aby polecieć po rekord ... po rekord świata w wysokości lotu ! Wtedy to rozpoczęła się historia niepobitego rekordu która trwa do dzisiaj. W locie tym Stanisław Józefczak ustanowił trzy rekordy wysokości w kategorii szybowców dwumiejscowych, dwa krajowe (wciąż aktualne) i jeden rekord świata. Są to wysokość absolutna – 12560 m, wysokość przewyższenia – 11680 m, oraz rekord świata w przewyższeniu – 11680 m. Tak ten lot opisywał sam pilot:" Start na "Bocianie" z lotniska Aeroklubu Tatrzańskiego nastąpił przy wietrze dość silnym z kierunku 200° za samolotem Junak 2 o godzinie 15.24. Lot na holu w dość silnej turbulencji przebiegał na małej wysokości, aż do Zakopanego. Nad Zakopanem stwierdziłem, że będę musiał spieszyć się ze zrobieniem przeniżenia, ponieważ ostatni rotor (chmura Cu rot) w okolicy Bukowiny Tatrzańskiej rozpadał się. Wczepienie nastąpiło na wysokości 1700 m, we wznoszeniu 8 m/s Wznosiłem się tak, aż do wysokości 3400 m ok. 4 minuty, aby następnie ostrożnie, po stronie nawietrznej rotora długości około 5 km, zejść możliwie jak najniżej. Byłem przygotowany na ewentualne lądowanie na zboczu Bukowiny Tatrzańskiej (pasma bukowińskiego). Próba zejścia udała się do wysokości prawie 450 m n.p.l. Od tego momentu zacząłem ponownie wznosić się. Będąc już na wysokości 4500 m stwierdziłem, że znajduję się na zdecydowanym falowym wznoszeniu 3,5÷4,5 m/s. W momencie kiedy wznoszenie zaczęło maleć, natychmiast przesunąłem się 3 km na północ od Zakopanego, by w ustalonym wznoszeniu 4 m/s i wietrze z kierunku 190°, o prędkości około 110 km/h wznieść się niemal na 11500 w paśmie wznoszeń długości około 8 km (poprzecznie w stosunku do kierunku wiatru). Na tej wysokości wznoszenie zaczęło znów maleć, więc natychmiast skierowałem szybowiec jeszcze dalej na północ od Zakopanego (około 5 km), prawie na pogranicze Poronina i Białego Dunajca. W miejscu tym we wznoszeniu 3 m/s osiągnąłem wysokość 12200m (wg. wysokościomierza). Była już ciemna noc. Brak muru halniakowego. Oprócz soczewek widocznych w postaci czarnych pasm, nie występowało żadne zachmurzenie. Wiatr nadal z kierunku 210° o prędkości 85 km/h. Schodzenie z wysokości rozpocząłem o godzinie 18.00. Wylądowałem na lotnisku w Nowym Targu o godzinie 18.40".
Stanisław Józefczak ustanowił również na fali tatrzańskiej dwa rekordy krajowe w kategorii szybowców jednomiejscowych na szybowcu "Mucha 100A" w wysokości absolutnej – 11860 m i wysokości przewyższenia – 10 655m.
W lipcu zeszłego roku nowotarskie lotnisko odwiedził wspomniany powyżej ppłk.pil. Jan Tarczoń wraz z przedstawicielami Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, które przy współpracy Aeroklubu Nowy Targ realizowało zdjęcia do filmu dokumentującego ten niesamowity wyczyn oraz upamiętniający legendarnego lotnika jakim jest bez wątpienia Stanisław Józefczak.
Wisienką na torcie była obecność oryginalnego szybowca Bocian D SP-2029, na którym ten właśnie rekord został ustanowiony! Podczas wypełnionego po brzegi dnia zdjęciowego udało się odwiedzić grób Stanisława Józefczaka, który mieści się na nowotarskim cmentarzu komunalnym. Dopełnieniem tego przedsięwzięcia był lot szybowcem nad Tatry.
Pan Jan nie ukrywał wzruszenia, gdy przelatywał nad graniami Giewontu, Kasprowego czy Kościelca, których nie widział z tej perspektywy od kilkudziesięciu lat!
Efektem tego przedsięwzięcia jest film dokumentalny "Bocian Nad Tatrami – historia szybowcowego rekordu wysokości lotu" który będziemy mogli wspólnie obejrzeć podczas pokazu, który odbędzie się 21 stycznia (niedziela) o godzinie 16.00 w Miejskim Centrum Kultury w Nowym Targu.
W holu MCK będzie można podziwaić zdjęcia z lotów szybowcowych na fali tatrzańskiej, wykonane przez znanego lotniczego fotografa i pasjonata szybownictwa instr.pil. Jakuba Śwista, a towarzyszyć jej będą stoiska promocyjne Aeroklubu Nowy Targ, Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, Muzeum Lotnictwa Polskiego z Krakowa oraz WCR Nowy Targ.
Historia lotnictwa jest nierozerwalnie związana z Nowym Targiem, który na mapie lotniczych miejsc Polski a także świata odgrywa niebagatelną rolę. Niedzielne wydarzenie jest niezwykłą okazją aby mieszkańcy naszego miasta i regionu mogli poczuć się częścią lotniczej rodziny, a samo lotnisko i jego historia stało się im bliższe.
W imieniu Aeroklubu Nowy Targ oraz Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie serdecznie zapraszamy – wstęp wolny.
Robert Koprowski
