26.06.2020, 10:36 | czytano: 9558

Historia Nowego Targu z perspektywy największego zakładu produkcyjnego (zdjęcia)

zdj. z archiwum stowarzyszenia
NOWY TARG. Stowarzyszenie Kombinat "Podhale" przygotowało kolejny projekt dotyczący Nowotarskich Zakładów Przemysłu Skórzanego Podhale. Do publikowanych wcześniej archiwalnych zdjęć i wspomnień osób związanych z "kombinatem" dołączono kolejny - jakże ważny element zakładowej rzeczywistości, jakim jest dwutygodnik "Wiadomości NZO" (czyli Nowotarskich Zakładów Obuwniczych).
Na stronie stowarzyszenia Kombinat.nowytarg.pl - opublikowano 593 numery dwutygodnika z 31 lat - od roku 1960 do lat 90- tych wykonanych dzięki dofinansowaniu mikroprojektu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Program INTEREG V-A Polska-Słowacja 2014-2020.
Pierwszy numer "Wiadomości NZO" wydany został w 1960 roku jako organ Samorządu Robotniczego. W zwiastunie Czesław Szymeczko napisał: "Konferencja Samorządu Robotniczego uznała za celowe i konieczne powołanie do życia tego rodzaju gazetki, która na bieżąco i na co dzień stworzyłaby platformę więzi i łącznika pomiędzy załogą, a Konferencją Samorządu Robotniczego i Dyrekcją". Ówczesny naczelny zapowiadał pisanie o pracy, załodze, partii, dyrekcji, a przede wszystkim "o troskach, kłopotach i trudnościach zakładów, ale i osiągnięciach i sukcesach".

Przeglądając tych ponad 500 numerów dwutygodnika znajdziemy informacje np. o "przedterminowym wykonaniu rocznego planu wyrobów gumowych", przodownikach pracy, podwyżce cen potraw mięsnych na zakładowej stołówce. Pompatyczny język może dziś śmieszyć, ale te zakładowe gazetki to niezwykły obraz Nowego Targu sprzed kilku dekad. Doniesienia o zainstalowaniu w Mieście pierwszych lamp jarzeniowych, budowie stacji kolejowej Nowy Targ-Fabryczny, powołaniu Społecznego Komitetu Rozwoju Nowatorszczyzny, czy budowie szpitala przejętej przez oo. Bonifratrów - to wydarzenia, o których dziś się nie pamięta, a które miały spory wpływ na to, jak dziś Nowy Targ wygląda. W późniejszych latach na łamach pojawiały się relacje z miejskiej sesji.

W "Wiadomościach" są informacje nie tylko o produkcji związanej z obuwnictwem. Są ciekawostki o zakładowej orkiestrze, budowanych na osiedlach lodowiskach dla dzieci, próbach członków teatrzyku lalkowego, sukcesach graczy w turniejach par w brydżu sportowym, informacje o statku m/s "Podhale", czy na przykład pojawiających się w zakładowej przychodni "ofiarach wirusa grypy Hong-Kong". Znajdziemy relacje z koncertów, balów, wernisaży (wszak NZPS utrzymywały własny dom kultury), zdjęcia ówczesnych przedszkolaków, czy podopiecznych żłóbka. "Kombinat" zadbał też o to, by chętni mogli mieć swój kawałek "zielonego" - powstały więc ogródki działkowe, a dla działkowców w dwutygodniku przygotowywano porady. Są też łamigłówki, kącik humoru, czy listy do redakcji w formie "skrzynki pytań". Uśmiech wywołać mogą ogłoszenia i reklamy sprzed kilku dekad.

Oczywiście nie mogło zabraknąć działu sportowego - przecież "pracownikami NZPS" byli między innymi hokeiści. W styczniu 1967 r. do zakładu włączony został Klub Sportowy Podhale, zrzeszający blisko 550 zawodników w tym ponad 300 w sekcji hokeja na lodzie. Nie brak informacji o pozostałych sekcjach, czyli łyżwiarstwie szybkim, piłce nożnej, czy narciarstwie klasycznym.

Zgromadzone archiwum obejmuje numery dwutygodnika z 31 lat. Te ostatnie wydania z lat 9-tych to już wyraźny obraz upadku zakładów. Coraz trudniejsza sytuacja ekonomiczna, próby szukania pomocy w rządzie - dominują w ostatnich numerach zakładowej gazetki.

Powstałe w grudniu 2015 roku Stowarzyszenie Kombinat "Podhale" za cel postawiło sobie nie tylko ocalenie od zapomnienia tego sporego przecież kawałka lokalnej historii. Chcą przede wszystkim pokazać jak wyglądało życie ogromnej liczby ludzi związanych z NZPS, czy placówkami które mu podlegały, były utrzymywane, wspierane, współtworzone.
Pierwsze efekty pracy stowarzyszenia to m. in. wystawa pamiątek zorganizowana w Nowym Targu, Jabłonce i Krempachach oraz wydanie dwa lata temu książki "Wspomnienia pracowników Nowotarskich Zakładów Przemysłu Skórzanego Podhale". Udało się tego dokonać dzięki środkom pozyskanym w ramach projektu unijnego, przygotowanego wspólnie z Euroregionem Tatry.

- Teraz udało się nam zdobyć środku w ramach własnego projektu. Dostaliśmy 52 tysiące euro na nasze kolejne przedsięwzięcia - mówi Andrzej Kiernoziak. Prezes stowarzyszenia ma na myśli między innymi stworzenie Izby Pamięci ze stałą wystawą.

Stowarzyszenie organizuje także kilka razy w roku spotkania z byłymi pracownikami "kombinatu". To okazja do wspomnień, ale również do wzbogacenia tworzonego archiwum dotyczącego ważnego kawałka historii Miasta i regionu.

mat. prasowy, opr.s/
Może Cię zainteresować
komentarze
patriota29.06.2020, 00:00
Prawda jest taka, że NZPS zbudował wszystko w NT i pół Podhala...Ale czasy się zmieniły.Trza iść wprzód ludzie!!!
Baca miescon28.06.2020, 19:11
Widac zescie nie z tela i pisanie o tym z wami to porazka, Pouczcie sie historii nowgo targu i podhala a potem sie wypowiadajcie. Przed wojna N. T byl jednym znowoczesniejszych miast w malopolsce. Byla elektrownia. browar i rozwijala sie turystyka. Wasi ojcowie i dziadkowie po wojnie przyszli tu jak sie godo u nos za torami. A dla waszej informacji juz od 47 roku rozpoczela sie nacjonalizacja i nikt nikomu pieniedzy za grunty nie dawal tylko zabierali nam zeby wybudowac wam, a jak wam wybudowali na naszym to zescie mieszkania w latach 90 za grosze pokupowali. Nie jednokrotnie bez prawa wlasnosci do gruntow na ktorych staly. Pozdrawiam
gość28.06.2020, 17:33
@ baca miescon Kokoszków oś Nowe teraz ul Halikowskiego jeszcze Nadmłynówka i wiele innych nowych osiedli, jakoś nie piszesz że komunisci to budują. A kombinat i bloki jak budowali to wlaściciele dzialek pieniądze wzieli albo dostali mieszkania
Jo28.06.2020, 15:33
Zachciało sie kapitalizmu i teraz macie dobrobyt
Zdjęcia piękne
Ernest28.06.2020, 10:24
Baca miescon. Gdyby nie komuna to byście Na Równi do tej pory łowiecki i krowy paśli. Miescony.
der28.06.2020, 08:14
Do Baca miescon. Ciekawe co byś ty postawił na tej ojcowiźnie. Najłatwiej sprzedać deweloperce.
Baca miescon27.06.2020, 22:58
Aha i jeszcze jedno las przy Kombinacie to Bór i Śtreka a nie żaden Bór Kombinacki.
Baca miescon27.06.2020, 21:06
Budowa kombinatu to dla was młodość miłość życie, ale dla nas rodowitych górali nowotarskich to największa tragedia bo komuniści nie budowali zakładu, waszych bloków czy ulic na waszych gruntach tylko na naszych złodziejsko znacjonalizowanych. Więc gdy będziecie sobie cudownie wspominać o waszym zakładzie i spoglądać przez okno waszego bloku postawionego na naszej ojcowiźnie pomyślcie sobie o nas gospodarzach tego terenu.
www27.06.2020, 10:33
ss... była zła. A ty bredzisz.
Ewa26.06.2020, 21:27
Super.
Góral26.06.2020, 16:03
Stańczyk, jak cudze? wyprodukowane w Polsce, w Nowym Targu, przez polską firmę Wojas. Pracownicy tej firmy to ludzie z podhala i okolic :)
Stańczyk26.06.2020, 14:48
Góralu, to są buty "od Wojasa", też cudze. Może jeszcze bardziej niż Ci się wydaje. Polecam pieśń skomponowana do słów wiersza autorstwa krakowskiego poety Michała Bałuckiego. Jeżeli Ci nie żal, to nie jesteś Góral.
Góral26.06.2020, 13:29
do Stańczyk:) Dalej możesz chodzić w Relaksach, Wojas je produkuje.
olo żwirski26.06.2020, 12:03
Piękny i szczęśliwy czas dla ludzi. Tęskno mi .................
ss26.06.2020, 11:56
Niech ktoś powie że komuna była zła,w porównaniu to zwykły obywatel jest teraz niewolnikiem.
odrobinka26.06.2020, 11:12
najwspanialsza moja młodość lata i przyjaciele ktorzy są do dzisiaj tak wspominam dawne N.Z.P.S Podhale
Stańczyk26.06.2020, 10:43
Mieliście swoje buty a teraz chodzicie w cudzych.
Może Cię zainteresować
Zobacz pełną wersję podhale24.pl