Uroczyście, pomimo deszczu, mieszkańcy Krościenka nad Dunajcem świętowali 232. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Była uroczysta msza święta w kościele pw. Dobrego Pasterza, uroczysty przemarsz na Rynek stolicy Pienin oraz okolicznościowe przemówienia.
O wyjątkowości Konstytucji 3 Maja, ustawie regulującej ustrój prawny Rzeczpospolitej Obojga Narodów i jej wpływie na dalsze dzieje w historii Polski mówiła poseł na sejm RP Anna Paluch, prywatnie mieszkanka stolicy Pienin. - W polskiej tradycji 3 maja jest dniem radosnego świętowania – mówił wójt Jan Dyda, przypominając pierwszą w Europie konstytucję, a drugą na świecie, po amerykańskiej z 1787 roku. – Na przekór tragicznemu położeniu w jakim znajdowała się Rzeczpospolita u schyłku XVIII wieku wierzono, że ten zbiorowy wysiłek może doprowadzić do odrodzenia państwa i dać impuls dla kolejnych pokoleń Polaków dążących do niepodległości – mówił wójt, podkreślając, że konstytucja majowa była najważniejszym aktem prawnym regulującym zasady funkcjonowania państwa: kompetencje władz, wolności obywateli. Wprowadzała ona bowiem trójpodział władzy, przyjmowała chłopów pod opiekę prawa i rządu krajowego, przyznawała prawa mieszczanom, znosiła wolną elekcję i liberum veto, ograniczając przywileje szlachty. Wójt podkreślił, że nasza Konstytucja była określana, jako „bezkrwawa rewolucja”. Ustawa 3 Maja otrzymała znak Dziedzictwa Europejskiego, a jej rękopis został wpisany na Polską Listę Krajową jako Program UNESCO „Pamięć świata”.
Głos zabrał także prezes Zarządu Gminnego Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczpospolitej Polskiej Gminy Krościenko nad Dunajcem druh Piotr Ciężkowski. Ważnym elementem obchodów było wciągniecie na maszt polskiej biało – czerwonej flagi.
Warto przypomnieć, że Konstytucję 3 Maja uchwalono 3 maja 1791 roku. Regulowała ona ustrój prawny Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Zmieniała ustrój państwa na monarchię dziedziczną i ograniczała znacznie demokrację szlachecką. Wprowadzała zrównanie praw osobistych mieszczan i szlachty. Łagodziła pańszczyznę. Przeciwni konstytucji byli magnaci: Szczęsny Potocki, Ksawery Branicki, Seweryn Rzewuski, którzy prosili Katarzynę II o interwencję i przywrócenie przywilejów zniesionych na mocy Konstytucji 3 Maja. Targowiczanie utrzymywali, że „Intencjami wprowadzenia armii Jej Wysokości Cesarzowej Rosji Katarzyny Wielkiej, sojuszniczki Rzeczypospolitej, są i zawsze były przywrócenie wolności Polakom i Rzeczypospolitej, a w szczególności zapewnienie wszystkim obywatelom bezpieczeństwa i szczęścia.”
Przyjęcie Konstytucji 3 Maja sprowokowało wrogość Imperium Rosyjskiego. Polska została pokonana przez carycę Katarzynę Wielką, która wspierała konfederację targowicką. W wyniku wydarzeń Polska utraciła niepodległość na 123 lata. Pamięć o konstytucji narodowej przez kolejne pokolenia pomagała podtrzymywać polskie dążenia do niepodległości. Od 1918 roku Święto Konstytucji 3 Maja było obchodzone, jako najważniejsze święto państwowe.
Nie wolno też zapominać, że Święto Konstytucji 3 Maja zostało zdelegalizowane przez hitlerowców i sowietów podczas okupacji Polski w czasie II wojny światowej. W styczniu 1951 r. święto 3 Maja zostało oficjalnie zdelegalizowane przez władze komunistyczne. Po zmianie ustroju, od kwietnia 1990 r. Święto Konstytucji 3 Maja jest ważnym świętem narodowym. Warto też dodać, że w roku 2007 po raz pierwszy również na Litwie obchodzono święto Konstytucji 3 Maja.
Źródło: CKiP, r/