Wzrok to bez wątpienia najważniejszy ze zmysłów, jakimi odbieramy otaczającą nas rzeczywistość. Dlatego tak ważne jest odpowiednie dbanie o nasze oczy. Niestety, według danych WHO aż ok. 284 milionów ludzi ma problemy ze wzrokiem lub jest go całkowicie pozbawiona. Wielu z tych problemów można by uniknąć, wdrażając odpowiednie działania profilaktyczne. Dowiedz się, jak zadbać o swoje oczy.
Jak często badać wzrok?
Częstotliwość, z jaką powinno się badać wzrok, zależy od kilku czynników, w tym od wieku danej osoby oraz od jej stanu zdrowia, w tym zdiagnozowanych już problemów z układem wzrokowym. Pierwsza wizyta u okulisty powinna odbyć się już w pierwszym roku życia dziecka. Następnie zwykle zaleca się badanie co 2 lata, aż do rozpoczęcia edukacji szkolnej – chyba że lekarz zaleci inaczej.Po rozpoczęciu nauki w szkole należy badać wzrok dziecka co roku, w tym czasie zwiększa się bowiem ilość czasu, kiedy skupia ono wzrok na bliskich odległościach. Dorośli mogą już sprawdzać wzrok rzadziej, raz na 2 lata, aż do ukończenia 60. roku życia. Wtedy warto wrócić do badań corocznych. Zalecenia te dotyczą jednak wyłącznie osób, u których nie wykryto żadnych problemów ze wzrokiem bądź chorób, które mogą wpływać na jego jakość, jak np. cukrzyca. Takim pacjentom zwykle zaleca się badanie co 12 miesięcy lub w odstępach zaleconych przez lekarza okulistę.
Jakie badania profilaktyczne wykonywać?
Podczas badań profilaktycznych lekarz z pewnością przebada ostrość wzroku, zarówno techniką tradycyjną (czytanie z tablicy Snellena), jak i komputerową. Rutynową procedurą jest też badanie soczewki, ciała szklistego i dna oka. W tym celu okulista musi podać badanemu atropinę, która rozszerza źrenicę. Należy pamiętać, że zaburza ona widzenie na kilka godzin, dlatego na badanie najlepiej udać się z bliskim, który pomoże nam dotrzeć do domu.Badania profilaktyczne mogą też zależeć od efektów przeprowadzonego przez specjalistę wywiadu. W jego trakcie pacjent pytany jest o ewentualne problemy ze wzrokiem, a także różnego typu choroby, alergie, zażywane leki oraz choroby oczu występujące w rodzinie, ponieważ mogą one być dziedziczne. Niektóre badania będą wymagały specjalnego sprzętu, dlatego w szczególnych sytuacjach osoby z mniejszych miejscowości niekiedy będą musiały odbyć krótką podróż. Okulista w Krakowie prawdopodobnie będzie dysponować większą ilością sprzętu niż specjalista w małym miasteczku.
Najczęstsze choroby oczu
Większość problemów z oczami dotyczy wad wzroku: krótkowzroczności, dalekowzroczności lub astygmatyzmu, a także zaburzeń widzenia związanych z wiekiem. Leczone są one za pomocą korekcji czasowej lub stałej Inne problemy, które są często diagnozowane w gabinecie okulistycznym, to:- stany zapalne (najczęściej spojówki, czasem twardówki, tęczówki czy rogówki) – zwykle objawiają się zaczerwienieniem, łzawieniem, uczuciem ciała obcego w oku, światłowstrętem oraz zaburzeniami wzroku;
- zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – objawia się mroczkiem centralnym, pogorszeniem widzenia, zniekształceniami linii prostych, a także dyskomfortem przy czytaniu czy pisaniu;
- zaćma – choroba polega na zmętnieniu soczewki oka; może być wrodzona lub nabyta, np. z wiekiem, a także z powodu niektórych chorób, urazów, stanów zapalnych;
- jaskra – z czasem prowadzi do całkowitej utraty wzroku; charakterystyczne jest stopniowe zawężanie pola widzenia, a także dostrzeganie świetlistych obręczy wokół źródeł światła.
Jak dbać o oczy na co dzień?
Wielu chorób oczu można uniknąć dzięki odpowiedniej profilaktyce. Do najważniejszych działań należą:- odpowiednia dieta – bogata w witaminy A i E, beta-karoten, NNKT, cynk i luteinę;
- aktywność fizyczna – od 150 do 300 minut tygodniowo;
- rezygnacja z używek – szczególnie papierosów, choć należy również ograniczać alkohol;
- ochrona przed promieniami UV – okulary przeciwsłoneczne najlepiej jest kupować w sklepie optycznym;
- zachowanie higieny pracy przy komputerze – odpowiednia odległość od ekranu i regularne przerwy;
- higiena narządu wzroku – w tym noszenia soczewek kontaktowych.
